In navolging van het debat over de haven op de vorige gemeenteraad, enkele suggesties en vragen ivm het cruiseverkeer naar Oostende. Het aantal cruises is in 2014 quasi gestabiliseerd ten opzichte van 2013, een stijging van 1 cruise ten opzichte van 2013 tot 17 in totaal. Maar wat werd gezegd bij de presentatie van het jaarverslag 2013, één jaar geleden? "2014 zou een mooi jaar moeten worden voor dat segment met nu al 23 boekingen" (HNB, 23/12/2013). Of nog een jaar eerder, bij het jaarverslag 2012: "Voor komend jaar staan er nu al 27 cruises gepland". (HLN, 28/12/2012). En wat brengt 2015? Na het debat in de vorige gemeenteraad, hebben we in de pers hierover enkele verklaringen kunnen lezen. Opnieuw de belofte van 21 cruiseschepen. Elk jaar opnieuw worden de beloftes niet gehaald. Ik vraag dus eerlijke communicatie, maar ook verregaande afspraken met de loodsen en met  Zeebrugge. Want daar ligt de sleutel van dit probleem: de loodsen die op eigen houtje cruiseschepen naar Zeebrugge afleiden. Onder het voorwendsel dat het makkelijker binnenvaren en aanmeren is in Zeebrugge. Nochtans kan Oostende cruiseschepen aan van 200 meter. Dit zijn zaken die we moeten vermijden.

En tweede belangrijk punt dat ik wil maken: Zeebrugge zit niet stil. Want wat is vandaag de titel in De Standaard? "Cruises smeermiddel om Zeebrugge vlot te trekken". De haven van Zeebrugge heeft een congres georganiseerd, en resultaat is een actieplan om de haven te doen groeien. Een van de speerpunten is de uitbouw van een cruiseterminal, een aankomst- en vertrekpunt voor cruiseschepen. Bedoeling is de link tussen haven en stad te verankeren, maar ook om de uitstraling van een cruiseterminal te gebruiken om rederijen te verankeren. Te vrezen valt, mijnheer de schepen, dat het afleiden van cruises door de loodsen richting Zeebrugge, en niet richting Oostende, alleen maar erger wordt.

Eerst enkele vragen. Daarna wil ik u ook graag het voorstel van de vzw Restart voorleggen, om de infrastructuur van de Haven Oostende te hervormen zodat we aantrekkelijker worden voor ferry's en cruises.

1) Hoeveel cruiseschepen heeft Oostende aangetrokken in 2013 en 2014? Hoeveel cruiseschepen hebben Zeebrugge aangedaan in 2013 en 2014?

2) Wat is de ambitie van Oostende op dat vlak voor 2015? Wat is de ambitie in Zeebrugge? Over welke schepen en maatschappijen gaat het, met wie werden al afspraken gemaakt?

3) Hoe verklaart het stadsbestuur dat de eerder voorgestelde ambities in de afgelopen jaren niet werden gerealiseerd?

4) Hoe willen de Stad en de Haven het cruiseverkeer naar Oostende stimuleren? Is er een vaste verdeelsleutel mogelijk met Zeebrugge? Gaat de AGHO in overleg met de loodsdiensten?
Het is niet logisch dat loodsen elke afspraak tussen de AGHO en een cruisebedrijf kunnen overrulen en op eigen houtje beslissen dat het schip toch maar best Zeebrugge aandoet. Met duidelijke contracten en overeenkomsten vermijd je dat, als de infrastructuur van de Haven Oostende zelf tenminste voldoet. Zodat de loodsen zich niet op veiligheidsredenen kunnen beroepen om Oostende te passeren.

5) Wat is de inschatting van de economische return van cruiseverkeer naar Oostende? Op vlak van werkgelegenheid, consumptie in Oostende, enz.

6) Wat vindt u van het voorstel van de vzw Restart? Ze leggen de vinger op de wonde: voor het binnenbrengen van cruiseschepen is het cruciaal dat de Churchillkaai zo lang en zo vrij mogelijk is. Het klopt dat de draaicirkel aan de Churchillkaai beperkt is tot 200meter. Maar tussen de strekdammen, aan het begin van de haven, is dat 300 meter. Er is dus veel meer potentieel dan wat u aangeeft, maar dan zijn er maatregelen nodig.

Wat bij de loodsen meespeelt om de schepen naar Zeebrugge af te leiden, is dat er aan de Churchillkaai (aanlegplaatsen 101 en 102) geen enkel schip mag liggen om een groot (cruise)schip van meer dan 150 meter binnen te brengen. Vreemd genoeg heeft de Haven plannen om de Vloot (van de Vlaamse overheid: beloodsing, herstel van boeien, scheepvaartpolitie?) van de Oosteroever naar de Churchillkaai te brengen! Zo dreigen we onze belangrijkste troef om passagiersverkeer en ook cruises te ontvangen, te verliezen. De Churchillkaai met de Istanbul-terminal is perfect op wandelafstand gelegen van het stadscentrum (deze Istanbul-terminal wordt trouwens smadelijk verwaarloosd). De schepen van Vloot aan de Churchillkaai aanmeren zoals de Haven wil, betekent dus dat Oostende geen grotere (cruise) schepen meer kan ontvangen.

De Vloot wordt best gehouden waar ze ligt langs de kades 606 en 607 Oosteroever. Belangrijk voor Vloot is dat ze snel in- en uit kunnen varen, zonder sluizen te passeren. Anderzijds liggen ze met hun kleinere schepen best niet te dicht bij de haventoegang omwille van de deining en impact van stormweer. De Churchillkaai blijft zo dan beschikbaar voor ferryverkeer én kan grotere cruiseschepen aan.

Terzijde: we verzetten ons tegen een kinderspeeldorp of andere animatie op de Churchillkaai. Deze plaats moet maximaal vrijgehouden worden voor maritieme ontwikkeling en scheepvaart, is omwille van de nabijheid tot het stadscentrum een veel te belangrijke troef.

Als ze wordt rechtgetrokken ontstaat er bovendien een nieuwe kade van 325 meter lang, ideaal voor het aanmeren van de nieuwe en grotere cruiseschepen en ferries. De grote draaicirkel aan de strekdammen kan dan zo optimaal benut worden, voor cruiseschepen van 250 meter of meer.

Professor Georges Allaert en Noël Van De Maele (transport, Universiteit Antwerpen) steunen deze visie. Het zou goed zijn als de Stad deze voorstellen ernstig neemt.

Wouter De Vriendt