Congo en Oostende

10 Juni 2013

zondag 28 juni  om 11:00  in Vrijstaat O.   Leopold II, Congo en Oostende. Tijd voor een her-denking

Organisatie: Willemsfonds Oostende

11 jaar geleden werd door de actiegroep "Stoeten Ostendenaore" de hand van één van de Afrikanen op het Ruiterstandbeeld Leopold II aan de Drie Gapers te Oostende afgezaagd. Het Willemsfonds vond dit beeldschennis en vond dat politiek actie op een andere wijze dient te gebeuren. De vraag is ook of men kunst moet oordelen in zijn eigen tijdsgeest of met onze huidige kennis van de geschiedenis ?

Koning Leopold II

Koning Leopold II gebruikte en organiseerde de expedities van Henry Morton Stanley in het Congobekken om zo via koloniale bezittingen België's economische onafhankelijkheid veilig te stellen. Hij liet overeenkomsten sluiten met lokale Afrikaanse heersers en slaagde erin geld en steun te verwerven van de Europese mogendheden. Hij construeerde een staat onder zijn persoonlijke gezag. Hij had Congo feitelijk in zijn bezit. Door zijn reusachtige honger en hebzucht naar rubber en ivoor, werden miljoenen Afrikanen verminkt die stierven door honger en ontbering. Congo genereerde een reusachtige opbrengst, maar de immense menselijke tol die zijn koloniale experiment eiste was enorm en leidde er in 1908 toe dat de Belgische Staat de controle over het gebied overnam. In 1960 werd Congo onafhankelijk.

Bron: The essential guide to customs & Culture. Belgium.

Debat

De polemiek tussen Stoeten Ostendenaore, het stadsbestuur en de publieke opinie bleef duren. In 2014 namen Sofie Cloet (Bibliotheekmedewerker Ugent en gemeenteraadslid voor Groen) en professor Michäel Meeuwis (Ugent) de 10-jarige provocatie nog eens onder de loep. Zij kwamen tot de conclusie dat het ruiterstandbeeld een derde lezing* vereiste. Centrale vraag in dit debat is hoe het komt dat de stad Oostende het initiatief niet neemt om het monument en het verhaal erachter in een actuele context te duiden. Professor Meeuwis verdedigt alvast de stelling dat de stad Oostende eerder dit initiatief had kunnen nemen, had zij een actie als die van de actiegroep Stoeten Ostendenoare willen vermijden. Maar ook dat Oostende moet durven nadenken over het eigen nationale koloniale verleden zonder een nieuwe Beeldenstorm te veroorzaken. Over deze twee stellingen gaat professor Afrikaanse filosofie Herman Lodewijckx (moderator) in gesprek met Professor Michaël Meeuwis (Ugent), Piet Wittewrongel (Dwars), Professor Zana Etambala (Kuleuven) en de Congolese striptekenaar Barly Baruti