Op de gemeenteraad werd door de coalitie van SP.A, OpenVLD en CD&V voorgesteld om akkoord te gaan met een opmerkelijke Chinese kapitaalsinjectie in Eandis. Dit wordt finaal beslist op een buitengewone Algemene Vergadering van Eandis Assets op 3 oktober. (05-09-2016) Groen wil vragen om dat niet te doen. Op zijn minst willen we vragen om dit punt terug te trekken van de agenda en volgende maand te herbekijken. Dan nog zijn we op tijd voor de AV van 3 oktober. Dat geeft ons meer tijd om dit dossier grondig te bestuderen en namens Oostende onze positie te bepalen. Als het stadsbestuur dat niet wil doen, kunnen we niet anders dan de stemming vragen en tegen te stemmen. Wat is er aan de hand? Een nieuwe privé-aandeelhouder zou toetreden tot Eandis Assets, nl. State Grid Corporation of China.  Dat is een Chinees staatsbedrijf en het tweede grootste bedrijf ter wereld, met 2 miljoen werknemers en 293 miljard euro omzet.

Eandis, de beheerder van het stroom- en gasnet in 4 op de 5 Vlaamse gemeenten, heeft nood aan nieuw eigen kapitaal om de schuldenratio te verbeteren en nieuwe investeringen te doen. Het gaat concreet om een kapitaalinjectie van 800 miljoen euro, goed voor 14% van de aandelen van Eandis. En veel meer geld dan verwacht, want 71% meer dan de nettoactiefwaarde van Eandis. Alleen, er zijn verschillende redenen waarom we dit beter niet zomaar goedkeuren. 

Een en ander stond ook in De Tijd van 25 augustus.

1. De gemeenten en steden zien niets van dat vele geld. Het wordt gebruikt om de vorige privé-partner Electrabel uit te kopen en om een opmerkelijke clausule te kunnen financieren: de Chinezen krijgen namelijk een deel van de betaalde meerwaarde terug, naarmate ze langer aan boord blijven.
2. Minder transparantie dan ooit. Er zijn geheimhoudingsclausules, en conflicten kunnen beslecht worden door een soort privé-arbitragehof (dat precies het handelsverdrag TTIP tussen de EU en de VS zo controversieel maakt). Bovendien worden heel wat belangrijke beslissingen weg gehaald van de AV (waar de gemeenten in de meerderheid zijn) en worden ze "Bijzondere Bestuurs Beslissingen" genoemd. het gaat dan om het businessplan, de investeringen, de dividenden-politiek, etc?
3. De Chinezen hebben een minderheidsparticipatie van 14%, maar hebben heel wat garanties gekregen. Als zij het niet eens zijn met welbepaalde beslissingen (11 Bijzondere Bestuurs Beslissingen en ook enkele beslissingen van de AV), treedt een deadlockclausule in werking. Dat betekent dat zij hun aandelen kunnen verkopen aan een derde partij, of dat Eandis verplicht kan worden om de participatie zelf opnieuw over te nemen. Een sterke positie.
4. Sterke Chinese poot in strategische sector van energiedistributie. Is het goed voor ons land en voor Vlaanderen dat een machtige Chinese wereldspeler zo'n strategische plek verovert in ons energielandschap? Is dat in ons nationaal belang? Te vrezen valt dat de andere lokale aandeelhouders niet zullen kunnen optornen tegen de Chinezen, als het hard tegen hard zou gaan. Meer lokale spelers en lokale verankering ware veel beter geweest.
5. Geen maatschappelijke meerwaarde. In de nieuwe statuten van Eandis valt niets  te bespeuren over investeringen in sociale noden of beperking van het energieverbruik en dus de strijd tegen de klimaatopwarming. Integendeel, de constructie belooft aan de aandeelhouders om 90% van de toegelaten winst uit te keren als dividenden en belooft een gegarandeerde winst van ongeveer 5% op de inbreng. Dergelijke winstconstructies helpen niet om naar een omslag te gaan in ons denken over energie en energieverbruik.

Driekwart van de gemeenten moet met de deal instemmen. Maar Oostende is wel zeer vroeg om hierover te beslissen. We zijn zelfs zodanig vroeg, dat de informatiesessies die door Eandis voor GR-leden, secretarissen en financieel beheerders worden georganiseerd, nog allemaal moeten komen. Er worden er 5 georganiseerd, de eerste gaat door op 6 september in Gent en in Kasterlee. De laatste op 13 september in Kuurne. Wij zouden in Oostende dus beslissen nog vóór we ons hebben kunnen informeren. Rare manier van werken. Het lijkt erop dat dit dossier hier geagendeerd werd zonder goed te beseffen wat we hier in feite goedkeuren.

Groen pleit voor meer onderzoek van de pro en contra, vooraleer met onze Oostendse vertegenwoordigers standpunt in te nemen. Er is nog tijd tot de AV van Eandis op 3 oktober. We willen een reactie vragen van het stadsbestuur en vragen om dit punt in te trekken.

Jammer genoeg had burgemeester Johan Vande Lanotte (SP.A) geen oren naar onze vraag om dit dossier veel beter te bestuderen. Het werd klakkeloos door de gemeenteraad gejaagd. Enkel Sara Casteur (OpenVLD) van de meerderheid had het gezond verstand om op de rem te staan en onze vraag tot uitstel te steunen. Sinds de Oostendse gemeenteraad is het debat in de media losgebarsten. Jammer dat sommigen in Oostende het altijd "beter" willen weten en weinig oor hebben naar rationele argumenten. Volgende keer beter? Groen blijft een alerte, maar constructieve oppositie voeren. Liefst samen met zoveel mogelijk gelijkgezinden, om van Oostende een nóg betere stad te maken!